Basit ve molekül formülleri hakkında örnek sorular nelerdir?

Kimyasal bileşiklerin yapı taşlarını anlamak için basit ve molekül formüllerinin nasıl hesaplandığını gösteren örnekler, bu kavramların pratikte nasıl uygulandığını net bir şekilde ortaya koyuyor.

19 Kasım 2025
Basit ve Molekül Formülleri Hakkında Örnek Sorular

Basit formül (ampirik formül), bir bileşiğin elementlerinin en basit tam sayı oranını gösterirken, molekül formülü bileşiğin gerçek atom sayılarını yansıtır. Aşağıda bu konuları pekiştirmek için örnek sorular ve çözümleri bulunmaktadır.

1. Basit Formül Hesaplama Sorusu

Soru: Bir bileşiğin kütlece %40'ı karbon (C), %6,67'si hidrojen (H) ve %53,33'ü oksijendir (O). Bu bileşiğin basit formülünü bulunuz.

Çözüm:
  • Her elementin mol sayısını hesaplayalım (C: 12 g/mol, H: 1 g/mol, O: 16 g/mol).
  • Karbon: 40 g / 12 g/mol ≈ 3,33 mol
  • Hidrojen: 6,67 g / 1 g/mol ≈ 6,67 mol
  • Oksijen: 53,33 g / 16 g/mol ≈ 3,33 mol
  • En küçük değere (3,33) bölelim: C: 3,33 / 3,33 = 1, H: 6,67 / 3,33 ≈ 2, O: 3,33 / 3,33 = 1
  • Basit formül: CH2O

2. Molekül Formülü Hesaplama Sorusu

Soru: Bir bileşiğin basit formülü CH2O'dur ve molekül kütlesi 180 g/mol'dür. Bu bileşiğin molekül formülünü bulunuz.

Çözüm:
  • Basit formülün kütlesi: C (12) + H2(2×1) + O (16) = 30 g/mol
  • n = Molekül kütlesi / Basit formül kütlesi = 180 / 30 = 6
  • Molekül formülü: (CH2O)6= C6H12O6

3. Karmaşık Bileşik Sorusu

Soru: 4,6 g organik bileşik yakıldığında 8,8 g CO2ve 5,4 g H2O oluşuyor. Bileşiğin molekül kütlesi 46 g/mol ise, basit ve molekül formüllerini bulunuz.

Çözüm:
  • CO2'den karbon kütlesi: (12/44) × 8,8 g = 2,4 g C
  • H2O'dan hidrojen kütlesi: (2/18) × 5,4 g = 0,6 g H
  • Oksijen kütlesi: 4,6 g - (2,4 + 0,6) = 1,6 g O
  • Mol hesaplama: C: 2,4/12 = 0,2 mol, H: 0,6/1 = 0,6 mol, O: 1,6/16 = 0,1 mol
  • Oranlar: C: 0,2/0,1 = 2, H: 0,6/0,1 = 6, O: 0,1/0,1 = 1 → Basit formül: C2H6O
  • Basit formül kütlesi: 2×12 + 6×1 + 16 = 46 g/mol
  • Molekül kütlesi 46 g/mol olduğundan, molekül formülü de C2H6O'dur.

4. Yüzde Bileşim Sorusu

Soru: Bir bileşiğin kütlece %92,3'ü karbon ve %7,7'si hidrojendir. Molekül kütlesi 78 g/mol ise, molekül formülünü belirleyiniz.

Çözüm:
  • Mol hesaplama: C: 92,3/12 ≈ 7,69 mol, H: 7,7/1 = 7,7 mol
  • Oran: C: 7,69/7,69 = 1, H: 7,7/7,69 ≈ 1 → Basit formül: CH
  • Basit formül kütlesi: 13 g/mol
  • n = 78 / 13 = 6 → Molekül formülü: C6H6

5. Gaz Halindeki Bileşik Sorusu

Soru: 0,1 mol gaz halindeki bir bileşiğin kütlesi 4,4 g'dır. Element analizi sonucu bileşiğin kütlece %27,3'ü karbon ve %72,7'si oksijen olduğu bulunmuştur. Bileşiğin molekül formülünü bulunuz.

Çözüm:
  • Molekül kütlesi: 4,4 g / 0,1 mol = 44 g/mol
  • Karbon kütlesi: 44 × 0,273 ≈ 12 g → 12/12 = 1 mol C
  • Oksijen kütlesi: 44 × 0,727 ≈ 32 g → 32/16 = 2 mol O
  • Molekül formülü: CO2

Bu sorular, basit ve molekül formüllerini anlamak ve hesaplamak için temel alıştırmalar sağlar. Pratik yaparak, kütle yüzdeleri, mol hesaplamaları ve oranlarla formül belirleme becerilerinizi geliştirebilirsiniz.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Popüler İçerikler
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Molekül Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Molekül Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Naoh Molekül Ağırlığı Nasıl Hesaplanır?
Naoh Molekül Ağırlığı Nasıl Hesaplanır?
Nh3 Molekül Ağırlığı
Nh3 Molekül Ağırlığı
Glikoz Molekülü Özellikleri
Glikoz Molekülü Özellikleri
Atp Molekülünün Yapısı
Atp Molekülünün Yapısı
Güncel
Karbon Molekül Ağırlığı Nedir?
Karbon Molekül Ağırlığı Nedir?
Güncel
Organik Moleküller Nelerdir?
Organik Moleküller Nelerdir?
Güncel
Klor Molekül Ağırlığı
Klor Molekül Ağırlığı
;