{ "title": "Organik Moleküller", "image": "https://www.molekul.gen.tr/images/Organik-Molekuller-87.gif", "date": "19.01.2024 07:10:27", "author": "Mervenur Elpit", "article": [ { "article": "Organik Moleküller, Canlıların yapılarında bulunup ve daima karbon atomu taşıyan yapılara denir. Ancak yapısında karbon atomu bulunup organik olmayan da birçok yapı da bulunmaktadır. Organik moleküllerin inorganik moleküller ile en büyük farkı organik moleküllerin yapısında bulunan karbon atomudur. Organik moleküllerde karbon atomunun yanı sıra oksijen ve hidrojende bulunmaktadır. Canlıların yapısında bulunun organik molekülle ise karbonhidratlar, yağlar, proteinler, enzimler, vitaminler, nükleik asitler ve ATP'dir. Organik moleküller canlılardaki görevleri çeşidine göre enerji verici, yapı maddesi, metabolik olayları düzenleyici olarak görev alırlar.

Organik moleküller nelerdir?

Karbonhidratlar; Bitki, insan ve hayvan hücreleri için en temel enerji kaynağı karbonhidratlardır. Yapılarında iki hidrojen ve bir hidrojen bulunmaktadır. Enerji vermesinin yanı sıra karbonhidratlar aynı zamanda da yapı maddesi olarak da kullanılabilmektedirler. Aynı zamanda karbonhidratlar proteinler ve lipitler ile birleşerek glikoprotein ve glikolipit yapılarını da oluşturabilmektedir. Bu yapılar hücre zarının yapısına katılırlar. Karbonhidratlar içerdikleri şeker sayısına göre çeşitleri bulunmaktadır. Bunlar monosakkaritler, disakkaritler ve polisakkaritlerdir. Monosakkaritler basit şekerler olarak bilinir. Hemen kullanılacak enerji kaynaklarıdır. Monosakkaritlerin yapısında karbon sayısı üç ile sekiz arasında değişmektedir. Disakkaritler ise iki molekül monosakkaritin dehidrasyon sentezi yolu ile birleşmesi sonucu oluşan molekül yapılardır. Polisakkaritler ise çok sayıdaki monosakkaritin dehidrasyon sonucu birleşmesi ile oluşan karbonhidratlardır. Polisakkaritlerin temel yapı taşı glikozdur. Glikozların farklı şekillerde bağlanması sonucu Polisakkaritler de çeşitlilik oluşur.

Yağlar; Lipitler de karbonhidratların yapısındaki gibi karbon hidrojen ve oksijen içermektedirler. Ayrıca bu elementlerin yanı sıra fosfor ve azot gibi elementler de bulundurmaktadırlar. Yağlar vücutta parçalandığı zaman karbonhidratların ve proteinlerin yaklaşık iki katı kadar fazla enerji vermektedirler. Yağlar suda çözünmeyen ya da çok az çözünen maddelerdir. Biyolojik anlamda önemli lipitler ise fosfolipitler steroitler ve trileseritler olarak söyleyebilmekteyiz. Yağların genel olarak özellikleri ise;
Proteinler; Proteinler hücredeki en büyük ve en karmaşık yapılardır. Yapılarında oksijen, hidrojen, karbon ve azot bulunmaktadır. Bunun yanı sıra fosfor ve kükürt elementlerini de içerebilmektedir. Hücrenin birçok önemli yapısal maddelerini proteinler oluşturmaktadır. Uzun süreli açlıkta ise enerji kaynağı olarak da kullanılabilir. Proteinlerin en temel yapı taşları amino asitlerdir. Proteinlerin canlıların yapısında önemli özellikleri bulunmaktadır. Bunlar;
Vitaminler; Hücrenin normal metabolizması için çok az miktarda gereklidir. Vitaminler düzenleyici ve direnç artırıcı organik moleküllerdir. Vitaminler hücrelerin yapısına katılamazlar ve enerji kaynağı olarak kullanılamazlar. Büyük kısmı ise koenzim kısmının yapısını oluşturur. En önemli özelliği ise hücre zarından sindirilmeden geçebilecek olmasıdır. Vitaminler yağda eriyen ve suda eriyen vitaminler olarak iki gruba ayrılmaktadırlar.
" } ] }